თარგმანი: ბექა არაბული

 

 

გვიანი იყო და კაფეში არავინ დარჩენილა ერთი მოხუცი კაცის გარდა. ხის ჩრდილში იჯდა, რომლის ფოთლებიც ელექტროშუქის სინათლეს ირეკლავდა. დღის საათებში ქუჩა მტვრიანი იყო, მაგრამ ღამით ცვარი მტვერს ტკეპნიდა, და მოხუცს გვიანობამდე ჯდომა მოსწონდა, რადგანაც ყრუ იყო, ღამით კი სიწყნარე წვებოდა, და ამას ნათლად გრძნობდა. კაფის ორივე ოფიციანტმა იცოდა, რომ მოხუცი შეზარხოშდა, და თუმცა კარგი სტუმარი იყო, თუ მეტისმეტს დალევდა, ფულის გადაუხდელად წავიდოდა; ამიტომ ორივე თვალყურს ადევნებდა.
— გასულ კვირას თავის მოკვლა სცადა, — თქვა ერთმა.
— რატომ?
— სასოწარკვეთილებას მიეცა.
— რის გამო?
— არაფრის.
— და საიდან იცი, რომ არაფრის?
— უამრავი ფული აქვს.
ორივე ოფიციანტი კართან ახლოს კედელთან მიდგმულ მაგიდასთან იჯდა და გაჰყურებდა ტერასას, სადაც ყველა მაგიდა ცარიელი იყო, გარდა ერთისა, რომელთანაც მოხუცი იჯდა ხის ჩრდილში, რომლის ფოთლებიც ოდნავ ირხეოდა ქარში. ქუჩაში ჯარისკაცმა და გოგონამ ჩაიარეს. ქუჩის ფანრის შუქმა ჯარისკაცის საყელოზე სპილენძის ციფრებზე გაიელვა. გოგონა თავშიშველი მიდიოდა და ჩქარობდა, რათა არ ჩამორჩენილიყო.
— პატრული ჩაავლებს, — თქვა ოფიციანტმა.
— რაღა მნიშვნელობა აქვს, თუ თავისას მიაღწევს?
— ურჩევნია ამ ქუჩას გაერიდოს. პირდაპირ პატრულს გადააწყდება. ხუთი წუთიც არაა, რაც ჩაიარეს.
მოხუცმა, რომელიც ჩრდილში იჯდა, სირჩით ლამბაქზე დააკაკუნა. ახალგაზრდა ოფიციანტი მასთან გავიდა.
— რა გნებავთ?
მოხუცმა მას შეხედა.
— ბრენდი შემივსეთ.
— დათვრებით, — უპასუხა ოფიციანტმა. მოხუცმა მას შეხედა. ოფიციანტი წავიდა.
— მთელი ღამე იჯდება, — უთხრა მან მეორეს. — ძილი მაკლია. სამზე ადრე ვერასდროს ვწვები. აჯობებდა, გასულ კვირას მომკვდარიყო.
ოფიციანტმა დახლიდან ბრენდი და სუფთა ჭიქა აიღო და მოხუცის მაგიდისკენ გაემართა. ჭიქა დადო და პირამდე გაავსო.
— რა იქნებოდა, გასულ კვირას მომკვდარიყავით, — უთხრა მან ყრუს.
— კიდევ დაამატე, — თითით ანიშნა მოხუცმა.
ოფიციანტმა იმდენი დაამატა, რომ ბრენდი სირჩის პირიდან გადმოიქცა და მოხუცის წინ იყო დაგროვილ ლამბაქების გროვაზე დაესხა.
— გმადლობ, — თქვა მოხუცმა.
ოფიციანტმა ბოთლი კაფეში შეიტანა და ისევ მაგიდას მიუჯდა კართან.
— უკვე მთვრალია, — თქვა მან.
— ყოველ ღამე მთვრალია.
— თავს რატომ იკლავდა?
— რა ვიცი.
— და ამას როგორ აკეთებდა?
— თოკით სცადა თავის დახრჩობა.
— დაღუპვას ვინ გადაარჩინა?
— ძმისწულმა.
— და რატომ?
— მისი სულის წაწყმედის შეეშინდა.
— და ფული რამდენი აქვს?
— უამრავი.
— ალბათ, ოთხმოცი წლის იქნება.
— ნაკლებს არ მივცემდი.
— ნეტავი წავიდოდეს. სამზე ადრე ვერასდროს ვიძინებ. განა ეს საქმეა?
— მოსწონს და ზის.
— ეგ მარტოხელაა. მე კი მარტო არ ვარ — ცოლი მელოდება ლოგინში.
— მასაც ჰყავდა ოდესღაც ცოლი.
— ახლა ცოლი არაფერში არგია.
— რა იცი. ცოლთან ერთად, იქნებ, უკეთ ყოფლიყო.
— ძმისწული უვლის. ხომ თქვი, რომ მან ჩამოხსნა.
— ვიცი.
— მის ასაკამდე სიცოცხლე არ მინდა. საზიზღრები არიან ეს მოხუცები.
— ყოველთვის არა. ეს წესიერი მოხუცია. სვავს, წვეთს არ ღვრის. ახლაც კი, როცა ასეთი მთვრალია. შეხედე.
— არ მინდა შეხედვა. ნეტავ მალე წავიდეს. საერთოდ არ ადარდებს ისინი, ვისაც მუშაობა უწევს.
მოხუცმა სირჩიდან მზერა მოედნის მეორე მხარეს გადაიტანა, შემდეგ — ოფიციანტებზე.
— ბრენდი, — თქვა მან და სირჩაზე ანიშნა. ოფიციანტი, რომელსაც შინ ეჩქარებოდა, მასთან გავიდა.
— მორჩა, — თქვა მან ისე, როგორც უგუნური ხალხი მთვრლებს და უცხოელებს ელაპრაკება. — დღეს მეტი აღარ იქნება. ვიკეტებით.
— კიდევ ერთი, — თქვა მოხუცმა.
— არა, მორჩა.
ოფიცანტმა მაგიდის კიდე ტილოთი გადაწმინდა და თავი გააქნ-გამოაქნია.
მოხუცი ადგა, აუჩქარებლივ დაითვალა ლამბაქები, ჯიბიდან ტყავის საფულე ამოიღო და კონიაკის ფული გადაიხადა, დამატებით გასამრჯელოდ კი ნახევარპესეტიანი დატოვა.
ოფიციანტმა თვალი გააყოლა. მოხუცი ძალიან მოკაკული იყო, მიაბიჯებდა გაუბედავად, მაგრამ ღირსეულად.
— ყოფილიყო და ესვა, რატომ არ აცალე? — იკითხა იმ ოფიციანტმა, რომელსაც შინ არ ეჩქარებოდა. დარაბების დახურვას შეუდგნენ. — ჯერ ხომ სამის ნახევარიც არაა.
— შინ მინდა, მეძინება.
— ერთ საათს რა მნიშვნელობა აქვს?
— ჩემთვის მეტი, ვიდრე მისთვის.
— საათი ყველასთვის საათია.
— შენც მოხუცივით მსჯელობ. შეუძლია სასმელი იყიდოს და შინ დალიოს.
— ეგ სულ სხვა რამაა.
— კი, სხვა რამაა, — დაეთანხმა ცოლიანი. არ სურდა, უსამართლო ყოფილიყო. უბრალოდ ძალიან ეჩქარებოდა.
— და შენ? შინ ჩვეულებრივზე ადრე მისვლის არ გეშინია?
— შენ რა, შეურაცხყოფა გინდა მომაყენო?
— არა, მეგობარო, უბრალოდ ვხუმრობ.
— არა, — თქვა მან, რომელსაც ეჩქარებოდა. ლითონის დარაბა ჩამოხურა და წელში გაიმართა. — გულდაჯერებული ვარ. სრულიად გულდაჯერებული.
— შენ ახალგაზრდობა, გულდაჯერებულობა და სამსახური გაქვს, — თქვა უფროსმა ოფიციანტმა. — კაცს მეტი რა სჭირდება.
— და შენ რა გაკლია?
— ყველაფერი, სამსახურის გარდა.
— შენც ყველაფერი გაქვს, რაც მე.
— არა. გულდაჯერებულობა არასდროს მქონია, ახალგაზრდობამ კი ჩაიარა.
— აბა, რაღას დგახარ? სისულელეების ლაპარაკი შეწყვიტე, მოდი, ჩავკეტოთ.
— მე იმათგანი ვარ, ვისაც კაფეში დიდხანს ჯდომა უყვარს, — თქვა უფროსმა ოფიციანტმა. — მათთან ერთად, ვისაც ლოგინისკენ არ მიეჩქარება. მათთან ერთად, ვისაც ღამით სინათლე სჭირდება.
— მე კი შინ მინდა, მეძინება.
— სხვადასხვანაირი ადამიანები ვართ, — თქვა უფროსმა ოფიციანტმა. უკვე ჩაეცვა და წასასვლელად მზად იყო. — საქმე ახალგაზრდობაში და გულდაჯერებულობაში საერთოდ არაა, თუმცა ორივე მშვენიერი რამაა. ყოველ ღამე კაფეს დაკეტვა არ მსურს იმიტომ, რომ ვიღაცას ის ძალიან სჭირდება.
— კარგი რა, სამიკიტნოები ხომ მთელი ღამეა ღია.
— არაფერი გესმის. აქ, კაფე სუფთა და საამურია. სინათლე კაშკაშაა. სინათლე ძალიან მნიშვნელოვანია, თან კიდევ ხის ჩრდილიცაა.
— ღამე მშვიდობისა, — თქვა უმცროსმა ოფიციანტმა.
— ღამე მშვიდობისა, — უპასუხა მეორემ.
ელექტოშუქის გამორთვისას საკუთარ თავთან ლაპარაკს განაგრძობდა. მთავარი, რასაკვირველია, სინათლეა, მაგრამ საჭიროა, რომ ადგილი სუფთა და საამურიც იყოს. მუსიკა სრულებით არ არის საჭირო. რასაკვირველია, მუსიკა სრულებით არ არის საჭირო. ბარის დახლთან ღირსებით ვერ დადგები, ასეთ დროს კი სხვაგან ვეღარსად წახვალ. და რისი ეშინოდა? საქმე ხომ შიშში არაა, არც ძრწოლვაში! საქმე არარაობაშია — და ის ხომ მისთვის ასე ნაცნობია. ყველაფერი არარაა, და თვითონ ადამიანიც არარაა. აი, რაშია საქმე, და არაფერია საჭირო, გარდა სინათლისა, და კიდევ სისუფთავის და წესრიგისა. ზოგიერთი ცხოვრობს და ვერასდროს გრძნობს ამას, მაგრამ მან ხომ იცის, რომ ეს ყველაფერი არარაა და ისევ არარაა, არარა და ისევ არარა. არარა ჩვენო, წმიდა იყავნ არარა შენი, მოვედინ არარა შენი, იყავნ არარა შენი. ვითარცა არარათა შინა, ეგრეცა არარასა ზედა. არარა ჩუენი არსობისა მომეც ჩვენ არარას და არარა ჩვენ არარანი ჩვენნი, ვითარცა ჩვენ არარა არარათა მათ ჩვენთა, და ნუ არარა ჩვენ არარასა, არამედ მიხსენ ჩუენ არარასაგან. არარა და ისევ არარა; გიხაროდენ არარა! არარა შენთანა.
გაიღიმა და ყავის აპარატიან ბართან დადგა.
— რას ინებებთ? — ჰკითხა ბარმენმა.
— არარას.
— კიდევ ერთი არანორმალური, — თქვა ბარმენმა და მიბრუნდა.
— პატარა ფინჯანი, — თქვა ოფიციანტმა. ბარმენმა ყავა დაუსხა.
— სინათლე კაშკაშა და საამურია, მაგრამ დახლი გაპრიალებული არაა, — თქვა ოფიციანტმა.
ბარმენმა მას შეხედა, მაგრამ არაფერი უთქვამს. ლაპარაკისთვის უკვე ძალიან გვიანი იყო.
— კიდევ გნებავთ? — ჰკითხა მან.
— არა, გმადლობთ, — უპასუხა ოფიციანტმა და წამოვიდა.
ბარები და სარდაფები არ უყვარდა. სუფთა, გაკაშკაშებული კაფე კი სულ სხვა საქმეა. ახლა, ბევრი ფიქრის გარეშე, შინ, თავის ოთახში წავა. საწოლში ჩაწვებადა განთიადისას როგორც იქნება ჩაეძინება. ბოლოს და ბოლოს, თქვა მან თავისთვის, იქნებ ეს მხოლოდ უძილობაა. ალბათ ბევრს აწუხებს.