თარგმანი: ბექა არაბული

 

(ნამდვილი ამბავი)
— ყველაფერი რიგზეა, — გაიმეორა ექიმმა. — უბრალოდ იწექით და მოისვენეთ.
მისი ხმა შორიდან მოდიოდა, და თითქოს, ქალს ყვირილით ესაუბრებოდა.
— ბიჭუნა გყავთ.
— რა?
— მშვენიერი ბიჭუნა გყავთ. გასაგებია? მშვენიერი ბიჭუნა. გესმით, როგორ ტირის?
— კარგად არის, ექიმო?
— რასაკვირველია, კარგად არის.
— გთხოვთ, მაჩვენეთ.
— ახლავე ნახავთ.
— დარწმუნებული ხართ, რომ კარგად არის?
— სრულიად დარწმუნებული.
— ისევ ტირის?
— შეეცადეთ დაისვენოთ. არაფერი გაქვთ სანერვიულო.
— რატომ აღარ ტირის, ექიმო? რა მოხდა?
— ნუ ღელავთ. ყველაფერი რიგზეა.
— მისი ნახვა მინდა. გთხოვთ, მაჩვენეთ.
— ჩემო ძვირფასო, — თქვა ექიმმა და ქალს ხელზე ხელი მოუთათუნა, — მშვენიერი ჯანმრთელი ბავშვი გყავთ. არ გჯერათ ჩემი?
— ის ქალი რას უშვრება?
— თქვენს შვილს აწესრიგებს, — თქვა ექიმმა. — ცოტას დავბანთ, ესაა და ეს. რამდენიმე წუთი მოგვეცით.
— დაიფიცეთ, რომ ყველაფერი რიგზე აქვს.
— ვფიცავ. დაწექით და მოდუნდით. თვალები დახუჭეთ. აბა, დახუჭეთ თვალები. აი, ეგრე. უკეთესია. ყოჩაღ……
— ვლოცულობდი და ვლოცულობდი, რომ ეცოცხლა, ექიმო.
— რა თქმა უნდა, იცოცხლებს. და მაგით რის თქმა გინდათ?
— სხვებმა ვერ იცოცხლეს.
— რა?
— ვერცერთმა ჩემმა შვილმა ვერ იცოცხლა, ექიმო.
ექიმი საწოლთან იდგა, ახალგაზრდა ქალის ფერმიხდილ, დატანჯულ სახეს უყურებდა. ის დღემდე არასდროს ენახა. ქალი და მისი მეუღლე ქალაქში ახალმოსულები იყვნენ. სასტუმროს პატრონის ცოლმა, რომელიც მშობიარობაში მისახმარებლად იყო მისული, მას უთხრა, რომ ქმარი საზღვარზე ადგილობრივ საბაჟო განყოფილებაში მუშაობს, რომ დაახლოებით სამი თვის წინ მოულოდნელად მიადგნენ სასტუმროს ერთი ზანდუკით და ერთი ჩემოდნით. ქმარი სვავდა, თქვა სასტუმროს მეპატრონის ცოლმა, დიდგულა, ქედმაღალი, ჩხუბისთავი პატარა ლოთი იყო, მაგრამ მისი ცოლი მშვიდი და რელიგიური იყო. და ძალიან სევდიანი. არასოდეს იღიმოდა. იმ რამდენიმე კვირაში, სანამ იქ ცხოვრობდნენ, სასტუმროს პატრონის ცოლს არასდროს ენახა მისი ღიმილი. დადიოდა ხმებიც, რომ ეს ქმრის მესამე ქორწინება იყო, რომ მისი პირველი ცოლი მოკვდა, მეორე კი საძაგელი მიზეზებთ გაშორდა. მაგრამ ეს მხოლოდ ხმები იყო.
ექიმი დაიხარა და პაციენტს ზეწარი მკერდამდე ამოუწია.
— არაფერი გაქვთ სადარდებელი, — თქვა მან ალერსიანად. — სრულიად ნორმალური ბავშვი გყავთ.
— სხვა ბავშვებზეც ზუსტად იგივეს მეუბნებოდნენ. მაგრამ ყველა დავკარგე, ექიმო. გასულ თვრამეტ თვეში სამი შვილი დავკარგე, ამიტომ ნუ გამამტყუნებთ, რომ ვღელავ.
— სამი?
— ეს მეოთხეა…… ოთხ წელში.
ექიმმა შიშველ იატაკზე მოუსვენრად გააცმუკა ფეხები.
— თქვენ, ალბათ, არ გესმით, ეს რას ნიშნავს, ექიმო, ყველას დაკარგვა, სამივეს, ნელა, რიგრიგობით, ერთიმეორის მიყოლებით. დღემდე ვხედავ მათ. გუსტავის სახეს ისე ნათლად ვხედავ, თითქოს ჩემ გვერდით იწვეს ლოგინში. გუსტავი ლამაზი ბიჭუნა იყო, ექიმო. მაგრამ მუდად ავადმყოფობდა. რა საშინელებაა, როცა მუდამ ავად არიან, და ვერაფრით ეხმარები.
— ვიცი.
ქალმა თვალები გაახილა, რამდენიმე წამით ექიმს უყურა, შემდეგ ისევ დახუჭა.
— ჩემს პატარა გოგონას იდა ერქვა. შობამდე რამდენიმე დღით ადრე მოკვდა. სულ ოთხი თვის წინ. ნეტავი გენახათ, ექიმო.
— ახლა ახალი შვილი გყავთ.
— მაგრამ იდა ისეთი ლამაზი იყო.
— კი, — თქვა ექიმმა. — ვიცი.
— თქვენ საიდან უნდა იცოდეთ? — წამოიყვირა ქალმა.
— დარწმუნებული ვარ, რომ ლამაზი იყო. მაგრამ ეს ბავშვიც ლამაზია, — ექიმი საწოლიდან მიბრუნდა, ფანჯარასთან მივიდა და ქუჩას გადახედა. აპრილის ნოტიო, უღიმღამო დღე იყო და ქუჩის გადაღმა დაინახა სახლების წითელი სახურავები და წვიმის ვეებერთელა წვეთები, რომლებიც კრამიტებს ეხეთქებოდნენ.
— იდა ორი წლის იყო, ექიმო… ისეთი ლამაზი იყო, რომ თვალს ვერ ვაშორებდი, დაწყებული დილიდან, როცა ვაცმევდი, და დამთავრებული საღამოთი, როცა ლოგინში ვაწვენდი. სულ თრთოლვაში ვცხოვრობდი, მეშინოდა, ვაი თუ რამე მოსვლოდა. გუსტავი აღარ მყავდა, ჩემი პატარა ოტოც აღარ მყავდა, მის გარდა აღარავინ მყავდა. ხანდახან ღამით ვდგებოდი, აკვანთან მივიპარებოდი და პირთან ყური მიმქონდა, რათა დავრწმუნებულიყავი, რომ სუნთქავდა.
— შეეცადეთ დაისვენოთ, — თქვა ისევ საწოლთან დაბრუნებულმა ექიმმა. — გთხოვთ, შეეცადეთ დაისვენოთ.
ქალის სახე თეთრი და ფერმკრთალი იყო, ნესტოებს და პირს გარშემო აღბეჭდვოდა მოცისფრო-რუხი შეფერილობა. სველი თმების რამდენიმე კულული შუბლზე ჩამოშვებოდა და კანზე მიკვროდა.
— რომ მოკვდა… ისევ ფეხმძიმედ ვიყავი, როცა ეს მოხდა, ექიმო. ოთხი თვის ფეხმძიმე ვიყავი, როცა იდა მოკვდა. „არ მინდა!, — დავიყვირე დაკრძალვის შემდეგ. — ეს ბავშვი არ მინდა! უკვე მეყო შვილების მარხვა!“ მაგრამ ჩემი ქმარი… სტუმრებს შორის ლუდის დიდი ჭიქით დაიარებოდა… სწრაფად მომიბრუნდა და მითხრა: „შენთვის ახალი ამბავი მაქვს, კლარა. შენთვის კარგი ახალი ამბავი მაქვს“. წარმოგიდგენიათ, ექიმო? ის-ის არის მესამე შვილი დავმარხეთ, ის კი ლუდის ჭიქით დგას და მეუბნება, რომ კარგი ამბავი აქვს. „დღეს ბრაუნაუში გამგზავნეს სამუშაოდ, — თქვა მან, — ასე რომ შეგიძლია ნივთების შეგროვება დაიწყო. ეს შენთვის ახალი დასაწყისი იქნება, კლარა. ახალი ადგილი, სადაც ახალი ექიმი გეყოლება…
— გთხოვთ, მეტს ნუღა ისაუბრებთ.
— თქვენ ახალი ექიმი ხართ, ხომ?
— კი.
— და ახლა ბრაუნაში ვართ.
— კი.
— მეშინია, ექიმო.
— ეცადეთ დაწყნარდეთ.
— ამ მეოთხეს რა შანსები შეიძლება ჰქონდეს?
— ამაზე ფიქრი უნდა შეწყვიტოთ.
— არ შემიძლია. დარწმუნებული ვარ, რომ რაღაც ბედისწერა ჩემი შვილების დახოცვას იწვევს. ამაში დარწმუნებული ვარ.
— რა სისულელეა.
— იცით, რა თქვა ჩემმა ქმარმა, როცა ოტო დაიბადა, ექიმო? ოთახში შემოვიდა, ოტოს აკვანს დახედა და თქვა: „რატომაა ჩემი ყველა შვილი ასეთი პატარა და სუსტი?“
— დარწმუნებული ვარ, ეგ არ უთქვამს.
— აკვანთან დაბლა დაიხარა, თითქოს პატარა მწერს ათვალიერებდა, და თქვა: „მხოლოდ ერთ რამს ვიძახი: რატომ არ შეიძლება უკეთესი ეგზემპლარები იყვნენ? მხოლოდ ეს მაინტერესებს“. სამი დღის შემდეგ ოტო მოკვდა. სწრაფად მოვნათლეთ მესამე დღეს, და იმავე საღამოს მოკვდა. შემდეგ გუსტავიც მოკვდა. შემდეგ იდა. ყველა მოკვდა, ექიმო… და სახლი უეცრად დაცარიელდა.
— ახლა მაგაზე ნუ იფიქრებთ.
— ეს ბავშვიც ძალიან პატარაა?
— ჩვეულებრივია.
— მაგრამ პატარა?
— შეიძლება, ოდნავ პატარა იყოს. მაგრამ პატარა ბავშვები ხშირად დიდებზე ძლიერები არიან. უბრალოდ წარმოიდგინეთ, ფრაუ ჰიტლერ, უკვე ერთ წელში თითქმის ეცოდინება სიარული. განა ამაზე ფიქრი არ გსიამოვნებთ?
ქალს არ უპასუხია.
— ორი წლის შემდეგ კი შეუჩერებლად ილაპარაკებს და თავისი ლაქლაქით ჭკუიდან გადაგიყვანთ. უკვე გადაწყვეტილი გაქვთ, რას დაარქმევთ?
— რას დავარქმევთ?
— ხო.
— არ ვიცი. დარწმუნებული არ ვარ. მგონი, ჩემმა ქმარმა თქვა, რომ თუ ბიჭი დაიბადებოდა, ადოლფუსს დავარქმევდით.
— ესე იგი, მას ადოლფი ერქმევა.
— ხო. ჩემს ქმარს ეს სახელი მოსწონს, რადგან ის ალოისს ჰგავს. ჩემს ქმარს ალოისი ჰქვია.
— მშვენიერია.
— ოჰ, არა! — წამოიყვირა ქალმა და უეცრად ბალიშიდან წამოიწია. — ზუსტად ეგ მკითხეს, როცა ოტო დაიბადა! ანუ, ესეც მოკვდება! მის მონათვლას აპირებთ!
— დაწყნარდით, დაწყნარდით, — თქვა ექიმმა და ნაზად მოკიდა მხრებში ხელი. — საერთოდაც არა. გეფიცებით, არ ვაპირებთ. უბრალოდ აბეზარა ბებრუცუნა ვარ, ესაა და ეს. სახელებზე ლაპარაკი მომეწონს. ვფიქრობ, რომ ადოლფუსი განსაკუთრებით კარგი სახელია. ერთ-ერთი ჩემი საყვარლი სახელია. შეხედეთ: აი, თქვენი შვილი.
ოთახში შემოცურდა სასტუმროს პატრონის ცოლი, რომელსაც ბავშვი ვეება მკერდზე ჰყავდა მიკრული, და საწოლთან მივიდა:
— აი ჩვენი ლამაზიც! — წამოიძახა თვალებგაბრწყინებულმა. — გინდა, დაიჭირო, ჩემო ძვირფასო? გვერდით მოგიწვინო?
— კარგად შეახვიე? — ჰკითხა ექიმმა. — აქ ძალიან ცივა.
— რა თქმა უნდა, კარგად.
ბავშვი მაგრად იყო შეხვეული შალის თეთრ მოსახვევში, მხოლოდ მისი პატარა ვარდისფერი თავი მოჩანდა. სასტუმროს პატრონის ცოლმა ფრთხლად დააწვინა ბავშვი დედის გვერდით საწოლზე. „აჰა, — თქვა მან, — ახლა შეგიძლიათ იწვეთ და იმდენ ხანს უყუროთ, რამდენიც გენდომებათ“.
— ვფიქრობ, მოგეწონებათ, — თქვა ექიმმა ღიმილით. — მშვენიერი ბავშვია.
— და რა ლამაზი ხელები აქვს! — წამოიძახა სასტუმროს პატრონის ცოლმა. — ისეთი გრძელი და წვრილი თითები!
დედა არ განძრეულა. ბავშვზე შესახედად თავიც კი არ შეუბრუნებია.
— მიდით! — წამოიძახა სასტუმროს პატრონის ცოლმა. — არ გიკბენთ!
— შეხედვის მეშინია. არ მჯერა, რომ კიდევ ერთი შვილი მყავს, და რომ ყველაფერი რიგზე აქვს.
— ნუ სულელობთ.
დედამ თავი შეაბრუნა და პატარა, დაუჯერებლად მშვიდ სახეს დახედა, რომელიც ბალიშზე მის გვერდით იწვა.
— ეს ჩემი ბავშვია?
— რა თქმა უნდა.
— ო… ო… მაგრამ ისეთი ლამაზია.
ექიმი შებრუნდა, მაგიდასთან მივიდა და ჩანთაში ნივთების ჩალაგება დაიწყო. დედა ლოგინში იწვა, ბავშვს უყურებდა, იღიმოდა, მას ეხებოდა და მასთან ერთად ღუღუნებდა. „გამარჯობა, ადოლფუს, — დაიჩურჩულა მან. — გამარჯობა, ჩემო პატარა ადოლფ…“
— სუ! — თქვა სასტუმროს პატრონის ცოლმა. — მოიცა! მგონი, თქვენი ქმარი მოდის.
ექიმი კართან მივიდა, გააღო და კორიდორში გაიხედა.
— ჰერ ჰიტლერ!
— ხო.
— შემოდით, გთხოვთ.
მუქ-მწვანე უნიფორმაში გამოწყობილი ტანდაბალი კაცი ჩუმად შევიდა ოთახში და გარშემო მიმოიხედა.
— გილოცავთ, — თქვა ექიმმა. — ვაჟიშვილი გყავთ.
კაცს უზარმაზარი ულვაშები ჰქონდა, საგულდაგულოდ შეკრეჭილი, როგორც იმპერატორ ფრანც იოსეფს, და ლუდის ძლიერი სუნი ამოსდიოდა.
— ვაჟიშვილი?
— კი.
— როგორაა?
— კარგად. თქვენი ცოლიც კარგადაა.
— კარგია.
მამა შებრუნდა და საწოლთან მივიდა, სადაც მისი ცოლი იწვა.
— აბა, კლარა, — თქვა მან ულვაშებში ღიმილით. — როგორ ჩაიარა ყველაფერმა?
დაიხარა, რათა ბავშვისთვის შეეხედა. შემდეგ უფრო დაბლა დაიხარა. სწრაფი, მკვეთრი მოძრაობებით სახე ბავშვის თავიდან ოცდაათ სანტიმეტრამდე მიიტანა. ცოლი გვერდით იწვა ბალიშზე, ქმარს მუდარის მზერით უყურებდა.
— ისეთი შესანიშნავი ფილტვები აქვს, — გამოაცხადა სასტუმროს პატრონის ცოლმა. — ნეტავ მოგესმინათ, როგორ დაიყვირა, როცა სამყაროს მოევლინა.
— მაგრამ, ღმერთო ჩემო, კლარა…
— რა არის, ძვირფასო?
— ეს უფრო პატარაა, ვიდრე ოტო იყო!
ექიმმა სწრაფად გადადგა წინ რამდენიმე ნაბიჯი.
— ამ ბავშვს ყველაფერი წესრიგში აქვს, — თქვა მან.
ქმარი ნელა გაიმართა, საწოლიდან შებრუნდა და ექიმს შეხედა. შეცბუნებული და შეფიქრიანებული ჩანდა.
— ტყულები არ ვარგა, ექიმო, — თქვა მან. — ვიცი, ეს რასაც ნიშნავს. ყველაფერი ისევე იქნება, როგორც ადრე.
— მომისმინეთ, — თქვა ექიმმა.
— მაგრამ იცით, სხვებს რა მოუვიდათ, ექიმო?
— სხვები უნდა დაივიწყოთ, ჰერ ჰიტლერ. ამ ბავშვს შანსი მიეცით.
— მაგრამ ისეთი პატარა და სუსტია!
— ჩემო ძვირფასო, ეს-ესაა დაიბადა.
— მაშ ეგრე……
— რის მიღწევას ცდილობთ? — დაიყვირა სასტუმროს პატრონის ცოლმა. — ლაპარაკით მის საფლავში ჩადებას?
— საკმარისია! — თქვა ექიმმა მკაცრად.
დედას ტირილი დაეწყო. სხეული ქვითინისგან ერხეოდა.
ექიმი ქმართან მივიდა და მხარზე ხელი დაადო.
— ცოლს კარგად მოექეცით, — დაიჩურჩულა მან. — გთხოვთ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია.
შემდეგ ქმარს ძლიერად მოუჭირა მხარზე და საწოლის კიდისკენ მისი ფარულად წაბიძგება დაიწყო. ქმარი გაძალიანდა. ექიმი უფრო ძლიერად დააწვა, დაჟინებით აგულიანებდა. ბოლოს, ქმარი დაიხარა და მსუბუქად აკოცა ცოლს ლოყაზე.
— ყველაფერი რიგზეა, კლარა, — თქვა მან. — ნუ ტირი.
— იმდენი ვილოცე, რომ ეცოცხლა, ალოის.
— ხო.
— თვეების მანძილზე ყოველდღე დავდიოდი ეკლესიაში და დაჩოქილი ვლოცულბოდი, რომ ამ ბავშვს სიცოცხლე ღირსებოდა.
— კი, კლარა, ვიცი.
— სამი გარდაცვლილი შვილი… მეტს ვეღარ გადავიტან. გესმის?
— რა თქმა უნდა.
— უნდა იცოცხლოს, ალოის. უნდა, უნდა… ო, ღმერთო, შენი კალთა გადმოაფარე..